08.05-19.05.2023 „Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie”

ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 37, II piętro

Termin:
08.05.2023 – 19.05.2023
wernisaż 10.05.2023 o godz.19.00

Miejsce:
GALERIA PUNKTY

Uczestnicy:

• Stanisław Brach
• Rozalina Busel
• Marianna Dudek
• Julia Grabowska
• Eliasz Hułas
• Jan Jaworski-Brach
• Katarzyna Kalicka
• Kajetan Karkuciński
• Michalina Kaza
• Jerzy Mróz
• Filip Musiał
• Aleksandra Starzyńska
• Aleksandra Szlasa-Rokicka
• Wanda Wolf

Organizatorzy:

• dr hab. Stanisław Brach, prof. uczelni
  opiekun Koła Naukowego „Nowa ceramika”

• Jerzy Mróz
  przewodniczący Koła Naukowego „Nowa ceramika”

O kole naukowym

Koło Naukowe „Nowa ceramika” działa na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie od 2012 roku. Zrzesza te osoby studiujące na wszystkich wydziałach uczelni oraz w ramach Otwartej Akademii, a także doktorantki i doktorantów, których pasją jest szeroko pojęta rzeźba ceramiczna. Głównym założeniem naszego koła naukowego jest poszerzanie zakresu realizacji oraz prezentacji prac tworzonych przez studentki i studentów. Przykładem takiego działania jest „Dekada ognia” – przekrojowa wystawa zrealizowana w 2020 roku w Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu, podsumowująca prawie dziesięć lat działalności Pracowni Ceramiki na Wydziale Rzeźby i prezentująca działalność Koła Naukowego „Nowa Ceramika”.

O projekcie „Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie”

„Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie” jest najambitniejszym projektem, jaki – dzięki wsparciu otrzymanemu w ramach programu „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje” Ministerstwa Edukacji i Nauki – mogliśmy zrealizować. Po raz pierwszy koło naukowe z ASP w Warszawie otrzymało duże dofinansowanie – pozwoliło to na wykonanie projektu przygotowanego w naszej pracowni w Warszawie oraz w Polskich Fabrykach Porcelany „Ćmielowie” i „Chodzież” S.A.

Cele projektu

Celem było umożliwienie studentom poszerzenia zarówno umiejętności tworzenia małej formy rzeźbiarskiej z porcelany przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii z obszaru projektowania oraz druku 3D, jak i wiedzy o tym procesie. Projekt umożliwił członkom koła współpracę na każdym etapie jego realizacji z doświadczonymi modelarzami oraz projektantami Polskich Fabryk Porcelany „Ćmielowie” i „Chodzież” S.A. W ramach warsztatów pokazywali oni krok po kroku, jak poprawnie zaprojektować oraz wykonać formę gipsową do odlewu z porcelany. Współpraca z aktywnymi zawodowo technologami i artystami pozwoliła wykształcić u studentów szereg umiejętności interpersonalnych, niezbędnych na rynku sztuki.

Z jednej strony współpraca z Polskimi Fabrykami Porcelany „Ćmielów” i „Chodzież” S.A. pozwala kultywować tak bardzo istotną dla kultury polskiej kilkusetletnią tradycję tworzenia małych form rzeźbiarskich z wyjątkowo szlachetnego materiału, jakim jest porcelana. Z drugiej strony zastosowanie innowacyjnych technologii w trakcie procesu tworzenia umożliwi młodym artystkom i artystom poszukiwanie, nieosiągalnych dotychczas tradycyjnymi metodami, efektów oraz wnosi do pracy młodych twórców nową jakość. Ponadto dzięki zastosowaniu programów do projektowania 3D oraz drukarek 3D są oni w stanie przyśpieszyć oraz usystematyzować procesy związane z etapem projektowym. Takie usprawnienie procesu technologicznego pozwala na skoncentrowanie się na aspekcie estetycznym.

Opierając się na swoich doświadczeniach w tworzeniu obiektów ceramicznych zarówno z mas szamotowych, jak i porcelany członkowie koła naukowego rozpoczęli działanie od etapu projektowego – wszyscy tradycyjnie przygotowali szkice koncepcyjne oraz małe modele. Potem część grupy zdecydowała się na realizację zadania metodą klasyczną, a pozostali zajęli się modelowaniem 3D przy pomocy programów komputerowych. Po ostatecznym dopracowaniu każdego z detali projekty realizowane w 3D zostały wydrukowane na odpowiednich drukarkach o różnych średnicach dyszy dających urozmaicone faktury. Każda praca została wydrukowana w powiększeniu o 17 proc., co miało kompensować skurcz porcelany podczas schnięcia oraz wypału. Po stworzeniu modeli zarówno metodą tradycyjną, jak i metodą druku 3D członkowie koła przeszli do etapu formowania. Polega on na przygotowaniu form z odpowiedniego gipsu formierskiego do odlewu z porcelany lejnej. Każda forma przed odlewem musiała zostać wysuszona w odpowiednich warunkach. Dopiero z tak przygotowanymi formami można było przejść do etapu odlewania w nich porcelany. W tym celu członkowie koła naukowego wraz z opiekunem udali się do Polskich Fabryk Porcelany „Ćmielów” i „Chodzież” S.A., gdzie pod okiem osób posiadających ogromne doświadczenie w pracy z porcelaną mieli możliwość wielokrotnie przejść etapy zalewania form gipsowych, wylewania porcelany, otwierania form oraz retuszowania swoich prac. Wysuszone prace były pakowane do pieca i wypalane na biskwit. Po wstępnym wypaleniu wybrana część z nich była szkliwiona poprzez zanurzenie w zbiorniku ze szkliwem i ponownie wypalana w wyższej temperaturze (docelowo 1360 ^oC). Cały ten proces członkowie koła powtórzyli we własnym zakresie w Pracowni Ceramicznej w Warszawie, bazując na doświadczeniach zdobytych w Ćmielowie, odlewając w tych samych formach gipsowych porcelanę Parian o niższej temperaturze wypału (1250 ^oC). Pozwoliło to na utrwalenie wiedzy oraz umiejętności technicznych niezbędnych do samodzielnej pracy z porcelaną.

Poza rozwojem umiejętności warsztatowo-artystycznych każdy student miał możliwość przejścia przez poszczególne etapy tworzenia małej formy rzeźbiarskiej z porcelany. Zaczynając od fazy projektowej, modeli z gliny lub modeli przygotowanych przy pomocy programów 3D, tworzenia form gipsowych, odlewów z porcelany przez szkliwienie oraz wypał w piecu aż po dokumentację pracy, współtworzenie katalogu oraz zorganizowanie ekspozycji kończących działania w ramach projektu. Jest to szereg cennych doświadczeń przekładający się na rozwój umiejętności istotnych dla każdego młodego twórcy. Zwieńczeniem całego procesu jest prezentacja projektu „Rzeźba w porcelanie, porcelana w rzeźbie” na kilku wystawach w Polsce. Pierwsza odbędzie się w przestrzeni Galerii Punkty na Wydziale Rzeźby ASP w Warszawie na początku maja 2023 roku, podczas międzynarodowego sympozjum „Ceramika wypalana drewnem” organizowanego przez Pracownię Ceramiki oraz Koło Naukowe „Nowa ceramika”. Jesienią prace wykonane w ramach naszego projektu pokażemy w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, a w grudniu Bolesławieckim Ośrodku Kultury – Międzynarodowym Centrum Ceramiki w Bolesławcu.

dr hab. Stanisław Brach, prof. uczelni

opiekun Koła Naukowego „Nowa ceramika”

Jerzy Mróz

przewodniczący Koła Naukowego „Nowa ceramika”

Dofinansowano przez Ministra Edukacji i Nauki ze środków z budżetu państwa w ramach programu „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”